طبقه‌بندی منابع دیجیتال

از NOSA Wiki
نسخهٔ تاریخ ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۴۸ توسط Mirzapour (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «<!--جهت علامت‌گذاری مطالب این صفحه، می‌توانید از کدهای محدوده 314000 تا 314999 است...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

طبقه‌بندی منابع ديجيتال (Taxonomy)

بطور معمول منابع ديجيتال دارای محتوای مفصل و پيچيده‌ای می‌باشند همانند يک کتاب يا يک فيلم. به همين دليل بسته به کاربردهای مختلف می‌توان جنبه‌های متفاوتی از آنها را برجسته کرد و طبقه‌بندی متفاوتی براي آنها در نظر گرفت. مثلا يک نسخه خطی از مثنوی را در نظر بگيريد. اين منبع ديجيتال را می‌توان براساس سبک مثلا در طبقه‌بندی "شعر-مثنوی"، براساس ارزش مثلا در طبقه‌بندی "نفيس" و براساس پديدآور در زيرشاخه "مولوی" قرار داد. از آنجاييکه محتوای انواع منابع ديجيتال نامحدود است، در سيستم آرشيو و نگهداری منابع ديجيتال نوسا امکان تعريف نامحدود طبقه‌بندی با ساختار درختی در نظر گرفته شده است و مسئولين آرشيو می‌توانند هر منبع ديجيتال را علاوه بر دسته‌بندی اصلی سازمانی خود، در هر طبقه‌ای که اهداف سازمانی صلاح بداند، قرار دهند. اين طبقه‌بندی‌ها، نه تنها قابل جستجو هستند بلکه قابلیت نمايش درختی خاص هر طبقه را دارا می‌باشند.

در درخت طبقه بندی دو نوع موجودیت وجود دارد:

1. (Node) گره: همان شاخه‌های درخت طبقه‌بندی می‌باشد.

2. (Leaf) برگ: در واقع کلید میانبر(Shortcut) به یک منبع دیجیتال از درخت اصلی است که از این به بعد به آن ارجاع گفته می‌شود.

ایجاد شاخه‌های درخت طبقه‌بندی و ایجاد ارجاع برای یک منبع


روش ساخت شاخه‌‌های درخت طبقه‌بندی و همچنین نحوه ایجاد ارجاع برای یک منبع دیجیتال مطرح می‌گردد. لازم است تا در ابتدا شاخه‌های درخت طبقه‌بندی را ایجاد نمایید. برای اینکار، از منوی طبقه‌بندی‌ها گزینه افزودن یا اصلاح طبقه‌بندی‌ها با استفاده از درخت را کلیک نمایید.


افزودن یا اصلاح طبقه‌بندی


در پنجره طبقه‌بندی‌ها، از منوی بازشونده (مطابق تصویر زیر) گزینه افزودن طبقه‌بندی جدید را انتخاب نمایید.


افزودن طبقه‌بندی جدید


هر گاه در درخت طبقه‌بندی نیاز به گسترش شاخه‌ها و زیرشاخه‌ها وجود دارد، از گزینه افزودن طبقه‌بندی جدید استفاده نمایید. اطلاعاتی از قبیل شرح، نوع محتوی، بخش، نوع کدینگ زیرشاخه، عبارات کلیدی، یادداشت و همچنین تصویر کوچک را می‌توان به هرشاخه اطلاق نمود.


طبقه‌بندی موضوعی


در نهایت درخت طبقه‌بندی (مشابه تصویر زیر) شکل میگیرد.

درخت طبقه‌بندی


ارجاعات منابع دیجیتال، در شاخه‌های طبقه‌بندی جای می‌گیرند. جهت ایجاد ارجاعات به منبع دیجیتال، مطابق تصویر زیر از منوی بازشونده، گزینه افزودن ارجاع جدید به یک منبع دیجیتال را انتخاب نمایید.


افزودن ارجاع جدید


در پنجره بازشده، از سربرگ مشخصات منبع دیجیتال اصلی، گزینه انتخاب منبع دیجیتال و سپس منبع دیجیتال موردنظر را از درخت اصلی انتخاب نمایید.


افزودن ارجاع جدید


مشخصات منبع دیجیتال اصلی انتخاب شده مطابق تصویر زیر قابل نمایش می‌باشد. همچنین اطلاعاتی از قبیل شرح، بخش، یادداشت و عبارات کلیدی نیز را می‌توان به ارجاع اطلاق نمود.


مشخصات منبع ديجيتال اصلی


در مثال فوق کتاب فارسی خلیل در آتش که در درخت اصلی منابع دیجیتال در زیرشاخه کتاب فارسی دسته‌بندی شده بود، در درخت طبقه‌بندی موضوعی در شاخه ادبیات فارسی، به آن ارجاع داده شد. ارجاعات این کتاب می‌تواند در طبقه‌بندی هایی نظیر ناشرین، سال نشر، پدیدآورندگان و ... نیز اضافه گردد.

ایجاد ارجاع برای چندین منبع دیجیتال موجود در یک شاخه درخت اصلی


در مواردی نیاز می‌باشد که به صورت گروهی تعدادی از منابع دیجیتالی که در یک شاخه درخت اصلی قرار دارند را به یک شاخه از درخت طبقه‌بندی ارجاع نماییم.

جهت ایجاد ارجاع برای چندین منبع دیجیتال، که در یک شاخه درخت اصلی قرار دارند. در ابتدا از طریق گزینه افزودن یا اصلاح درختی به پنجره درخت اصلی وارد شوید.


افزودن یا اصلاح درختی


درپنجره درخت اصلی منابع دیجیتال، به شاخه موردنظر (شاخه‌ای که قصد ایجاد ارجاع از منابع دیجیتال آن را دارید) وارد شوید.

پنجره مذکور را به وضعیت شناور قرار دهید. برای انجام این کار برروی گزینه تغییر وضعیت صفحه به شناور و برعکس DIG0000097.jpg کلیک نمایید.


تغییر وضعیت صفحه به شناور و برعکس


به ترتیب مراحل فوق را در درخت طبقه‌بندی‌ها انجام و پنجره درخت طبقه‌بندی‌ها را به وضعیت شناور تغییر دهید.


افزودن یااصلاح طبقه‌بندی


پس از اینکه دو پنجره فوق را به وضعیت شناور تبدیل نمودید، از منوی سیستم گزینه تبدیل پنجره‌های شناور به فرم کاشی را انتخاب نمایید.


تبدیل پنجره شناور به فرم کاشی


دو پنجره شناور مطابق تصویر زیر در کنار هم قرار می گیرد.


پنجره شناور


حال منابعی که قصد دارید ارجاعات آنها در درخت طبقه‌بندی ایجاد گردد را انتخاب و از روش Drag & Drop به پنجره طبقه‌بندی انتقال دهید.(انتقال به همراه کلید چپ موس)


drag&drop


پس از انجام Drag & Drop، پنجره ایجاد ارجاع به منابع دیجیتال در درخت طبقه‌بندی‌ها باز می‌گردد. بر روی شروع عملیات کلیک نمایید.


ایجاد ارجاع به منابع ديجيتال


در پایان، پیغام عملیات با موفقیت پایان یافت را دریافت می‌‌نمایید.


ایجاد ارجاع به منابع ديجيتال


مطابق تصویر زیر،چندین ارجاع در درخت طبقه‌بندی ایجاد گردید.


ارجاع در طبقه‌بندی


پس از اتمام کار، می‌توانید از منوی سیستم و گزینه بازگرداندن تمام پنجره‌های شناور به فرم اولیه استفاده نمایید.


بازگرداندن تمام پنجره‌های شناور به فرم اولیه


ایجاد ارجاع برای چندین منبع دیجیتال موجود در شاخه‌های مختلف درخت اصلی


در این بخش روش ایجاد ارجاع برای چندین منبع دیجیتال که در شاخه‌های مختلف درخت اصلی قرار دارند، مطرح می‌گردد.

از پنجره اصلی نرم‌افزار، گزینه جستجو را انتخاب نمایید.


جستجو


با استفاده از امکاناتی که در شرایط منابع دیجیتال وجود دارد، منابع دیجیتالی که قصد ایجاد ارجاع برای آنها دارید را جستجو و استخراج نمایید.


شرایط منابع ديجيتال


پنجره فهرست یافته‌های منابع دیجیتال را در وضعیت شناور قرار دهید. برای انجام این کار برروی گزینه تغییر وضعیت صفحه به شناور و برعکس DIG0000097.jpg کلیک نمایید.


ويرايش گروهي منابع ديجيتال


از منوی طبقه‌بندی‌ها مطابق تصویر زیر وارد درخت طبقه‌بندی‌ها گردید.


افزودن اصلاح طبقه‌بندی‌ها


پس از انتخاب شاخه مورد نظر، پنجره را به مدل شناور تغییر وضعیت دهید.


طبقه‌بندی‌ها


پس از اینکه دو پنجره فوق را به وضعیت شناور تبدیل نمودید، از منوی سیستم گزینه تبدیل پنجره‌های شناور به فرم کاشی را انتخاب نمایید.


تبدیل پنجره شناور به فرم کاشی


دو پنجره شناور مطابق تصویر زیر در کنار هم قرار می گیرد.


drag&drop


مطابق تصویر زیر، به روش Drag & Drop، ارجاعات را ایجاد نمایید.


drag&drop


پس از اتمام کار، می‌توانید از منوی سیستم و گزینه بازگرداندن تمام پنجره‌های شناور به فرم اولیه استفاده نمایید.


بازگرداندن تمام پنجره‌های شناور به فرم اولیه